5 razloga zašto vam ugljeni hidrati nisu neprijatelji

Mnogi ljudi nemaju jasnu predstavu o tome šta su ugljeni hidrati i čemu služe. Većina smatra da ih treba izbegavati i da imaju veoma negativne efekte na telesnu težinu, kao i na zdravlje čitavog organizma. Međutim, oni su, kao i druga dva makronutrijenta – proteini i masti, organizmu potrebni za normalno funkcionisanje.

Ovih 5 stavki o ugljenim hidratima pomoći će vam da shvatite da vam oni nisu neprijatelji, te da ih je potrebno uključiti u svakodnevnu ishranu.

1. Spadaju u tri osnovna makronutrijenta

Ugljeni hidrati, pored proteina i masti, spadaju u osnovne makronutrijente, odnosno hranljive sastojke, bez kojih organizam ne bi mogao da funkcioniše.

Naime, ugljeni hidrati najvažniji su izvor energije za naše telo. Digestivni sistem ih pretvara u glukozu (šećer u krvi), koju dalje koristi kao energiju za svoje ćelije, tkiva i organe. Ostatak se čuva u vidu glikogena, koji predstavlja rezerve energije, dok se preostali višak skladišti u vidu masti.

Kad telo potroši rezerve glikogena, energiju uzima iz mišića sagorevanjem masnih naslaga. Oscilacija šećera u krvi zavisi, prvenstveno, od vrste ugljenih hidrata koje unosimo. Čokolada, bombone i razne druge poslastice podižu nivo šećera u krvi velikom brzinom, dok se skrobasti ugljeni hidrati poput integralnog pirinča sporije vare, te se glukoza postepeno ubacuje u krv.

2. Nisu svi ugljeni hidrati jednaki

Pre svega, ugljene hidrate možemo da podelimo na jednostavne i složene. Ova podela nastala je na osnovu nutritivnih vrednosti namirnica sa ugljenim hidratima i njihovog uticaja na organizam nakon unošenja i varenja. Na primer, imajući u vidu ugljenohidratni nutritivni sastav voća, ono spada u složene ugljene hidrate, bez obzira na to što ga čini jednostavan ugljeni hidrat fruktoza.

Jednostavni ugljeni hidrati se brzo vare u organizmu nakon unosa, te izazivaju nagli porast šećera u krvi. Složeni ugljeni hidrati se sporije vare, pa pretvaranje složenih ugljenih hidrata u glukozu traje mnogo duže, pa njihovom konzumiranjem ne dolazi do naglog porasta nivoa šećera u krvi.

Takođe, ugljeni hidrati mogu biti rafinisani i nerafinisani. U rafinisane spadaju rafinisani šećeri i rafinisane žitarice. Rafinisani šećeri su beli šećer, braon šećer, visokofruktozni kukuruzni sirup i drugi, dok su rafinisane žitarice one kojima je odstranjena opna i nutritivni deo, te najčešće dolaze u formi brašna. Svi industrijski proizvodi, poput raznih grickalica, keksa, čokolade i drugih poslastica, kao i većina pekarskih proizvoda sadrže rafinisane ugljene hidrate.

U nerafinisane ugljene hidrate spadaju svi ugljeni hidrati u svom prirodnom obliku kao što su integralne žitarice, mahunarke, povrće i voće.

Takođe, prilikom unosa ugljenih hidrata važno je da vodite računa o glikemijskom indeksu (GI) namirnica koje sadrže ugljene hidrate. Glikemijski indeks je mera koja označava brzinu i intenzitet rasta nivoa glukoze u krvi nakon uzimanja određene hrane. Birajte one koje imaju srednji i nizak glikemijski indeks, jer sporije podižu nivo šećera u krvi, te vas duže čine sitima i punim energije.

3. Sadrže biljna vlakna

Dijetetska ili biljna vlakna su vrsta ugljenih hidrata, koji se ne mogu potpuno razložiti posredstvom digestivnih enzima. Nalaze se u povrću, voću, žitaricama i mahunarkama. Veoma su važan nutrijent, budući da poboljšavaju hormonsku ravnotežu, čine nas sitim, te pozitivno utiču na probavu. Zbog čega su još važna biljna vlakna možete da pročitate u mom blogu.

4. Bogati su B vitaminima

Ugljeni hidrati su takođe važan izvor vitamina B grupe, koji su neophodni za optimalan nivo energije, spavanje, detoksikaciju jetre, upravljanje stresom, raspoloženje i opšte zdravlje. Ugljeni hidrati, poput lisnatog zelenog povrća, mahunarki i žitarica, sadrže puno vitamina B, te bi trebalo da ih uključite u ishranu.

5. Vrlo su ukusni

Ne zaboravimo faktor ukusa! Ugljeni hidrati su i te kako ukusni, pa zašto biste ih isključili iz ishrane?! Osim toga, namirnice poput voća i povrća pored ugljenih hidrata sadrže i brojne druge hranljive sastojke, koji su neophodni za zdravlje čitavog organizma. Dakle, umesto da se plašite ugljenih hidrata, jednostavno birajte one visokokvalitetne. Vaše telo i mozak će vam biti zahvalni.